Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Desteği 2025: Açık ve Örtü Altı Çözümler

2025 Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Desteği

Türkiye tarımında 2025 yılı itibarıyla öne çıkan en önemli konulardan biri, biyolojik ve biyoteknik mücadele yöntemlerinin desteklenmesi oldu. Artık hem örtü altı (sera, tünel) üretiminde hem de açık alanlarda kimyasal ilaç kullanımını azaltmaya yönelik politikalar daha güçlü biçimde uygulanıyor.

Biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği, çiftçilere sadece ekonomik avantaj sağlamakla kalmıyor; aynı zamanda kalıntısız tarım ilkelerini hayata geçirerek hem iç pazarda hem de ihracatta rekabet gücünü artırıyor. Avrupa Birliği’nin sıkı denetim standartlarına uyum sürecinde bu destekler kritik bir rol üstleniyor.

2025 modelinde amaç şunlardır:

• Kimyasal ilaç kullanımını azaltmak, çevre dostu alternatifleri teşvik etmek.

• Zararlı popülasyonlarını doğal yöntemlerle kontrol altına almak.

• Üreticiye faturalı uygulamalar üzerinden destek sağlayarak kayıtlı üretimi artırmak.

• Entegre bitki koruma yöntemlerini yaygınlaştırmak.

Bu destekler sayesinde üretici hem zararlı yönetiminde etkin çözümler kullanabilecek hem de hasat ettiği ürünü kalıntısız ve güvenilir olarak pazara sunabilecek.

Resmî Destek Şartları ve Örtü Altı / Açık Alan Kapsamı

Tarım ve Orman Bakanlığı ile TİM’in 2025 yılı için yaptığı duyurulara göre biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği, hem örtü altı üretim alanlarını hem de açık tarla alanlarını kapsayacak şekilde genişletildi. Bu durum, sadece sebze ve meyve yetiştiriciliği yapan üreticiler için değil, bağ, bahçe ve tarlada üretim yapan çiftçiler için de önemli bir fırsat oluşturuyor.

Destek Şartları

• ÇKS’ye Kayıt: Destekten yararlanmak isteyen üreticilerin mutlaka Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olması gerekiyor.

• Faturalı Alım: Kullanılan biyolojik veya biyoteknik ürünlerin (feromon tuzak, yapışkan trap, mikrobiyal preparat vb.) faturalı olması şart.

• Onaylı Ürün: Yalnızca Bakanlık tarafından ruhsatlı ve onaylı ürünler destek kapsamında değerlendiriliyor.

• Uygulama Alanı: Dekar bazlı ödeme yapıldığı için destek miktarı, uygulamanın yapıldığı alanın büyüklüğüne göre hesaplanıyor.

Örtü Altı Üretim

• Seralarda biyoteknik mücadele desteği uzun süredir uygulanıyordu.

• 2025 yılıyla birlikte, örtü altı alanlarda kullanılan feromon tuzaklar, doğal düşman salınımları ve biyolojik ilaçlar için destek miktarları artırıldı.

• Özellikle domates, biber, salatalık ve patlıcan gibi sera ürünlerinde zararlı kontrolünde bu yöntemlerin kullanımı teşvik ediliyor.

Açık Alan Üretim

• 2025 ile birlikte açık alan üreticileri de destek kapsamına alındı.

• Bağ alanlarında salkım güvesine karşı feromon tuzakları, zeytinliklerde zeytin sineği kontrolü, meyve bahçelerinde Akdeniz meyve sineği tuzakları desteklenecek.

• Ayrıca tarla sebzelerinde (domates, kabak, kavun, karpuz) biyoteknik çözümler için de ödeme yapılacak.

Destek Ödemesi

• Ödemeler dekar başına belirlenen sabit tutar üzerinden yapılır.

• Destek miktarları her yıl Bakanlık tarafından açıklanır ve genellikle sezon öncesi duyurulur.

• Ödemeler Ziraat Bankası aracılığıyla çiftçilerin hesaplarına yatırılır.

Sonuç olarak, 2025 itibarıyla biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği artık yalnızca sera üreticileri için değil, tüm üreticiler için uygulanabilir bir destek modeline dönüşmüş durumda.

Uygulanabilir Alternatifler: Trap, Feromon, Mikrobiyal Ajanlar ve Doğal Düşmanlar

2025 biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği kapsamında çiftçilere sunulan çözümler yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda çevre dostu ve kalıntısız tarım ilkeleriyle uyumlu seçeneklerdir. Kimyasal ilaç kullanımını en aza indirmek için birden fazla yöntem bir arada uygulanabilir.

Feromon Tuzakları

• Zararlı böceklerin çiftleşme döngüsünü bozarak popülasyonlarını azaltır.

• Örnek: Akdeniz meyve sineği, elma iç kurdu, bağ salkım güvesi.

• Hem örtü altında hem açık alanda kullanılabilir.

• Çiftçiye avantajı: Kimyasal ilaçlama sayısını önemli ölçüde düşürür.

Trap Sistemleri (Yapışkan ve Işık Tuzakları)

• Sarı yapışkan tuzaklar özellikle beyazsinek, yaprak biti ve trips kontrolünde etkilidir.

• Işık tuzakları gece aktif olan zararlıların yakalanmasında kullanılır.

• Örtü altı sebzecilikte standart bir çözüm haline gelmiştir.

Mikrobiyal Ajanlar

• Bacillus thuringiensis (Bt): Tırtıllara karşı biyolojik bir çözümdür.

• Trichoderma spp.: Toprak kaynaklı hastalıklara karşı faydalı bir mantar türüdür.

• Kimyasal ilaçlara alternatif olarak kalıntısız ürün elde edilmesini sağlar.

Doğal Düşman Böcekler

• Encarsia formosa: Beyazsinek kontrolünde.

• Aphidius colemani: Yaprak bitlerine karşı.

• Orius spp.: Trips mücadelesinde.

• Özellikle seralarda biyolojik dengenin korunmasında kritik rol oynar.

Entegre Kullanım

Bu alternatiflerin birlikte kullanılması, Entegre Bitki Koruma (IPM) yaklaşımının temelini oluşturur. Örneğin domates serasında sarı yapışkan tuzaklar + Encarsia salınımı + gerektiğinde düşük doz Bt uygulaması bir arada kullanıldığında kimyasal ilaca ihtiyaç neredeyse ortadan kalkar.

Rivasol’un Toprak Sağlığına Etkisi: Mikrobiyal Popülasyon ve Organik İçerikler

Biyolojik ve biyoteknik mücadele yalnızca zararlıları doğrudan kontrol etmeyi değil, aynı zamanda bitki ve toprak sağlığını güçlendirmeyi de içerir. Bu noktada Rivasol Sıvı Solucan Gübresi, biyolojik mücadele yöntemlerini tamamlayan güçlü bir destek aracıdır.

Mikrobiyal Popülasyonun Güçlenmesi

• Rivasol, içerdiği yararlı bakteri ve mantar çeşitleri sayesinde topraktaki mikrobiyal dengeyi zenginleştirir.

• Bu mikroorganizmalar kök çevresinde (rizosfer) koruyucu bir kalkan oluşturarak hastalık yapıcı patojenlerin çoğalmasını engeller.

• Zararlı baskısı azalırken bitkinin doğal bağışıklık sistemi güçlenir.

Organik İçeriklerin Rolü

• Humik ve fulvik asitler, topraktaki besin elementlerinin bitki tarafından daha kolay alınmasını sağlar.

• Toprak strüktürünü düzenler, havalanmayı artırır ve kök gelişimini teşvik eder.

• Güçlü kök sistemi, bitkinin hem zararlılara hem de iklim stresine daha dayanıklı olmasına yardımcı olur.

Biyolojik Mücadeleye Katkısı

• Feromon tuzakları, doğal düşman böcekler ve mikrobiyal ajanlarla birlikte kullanıldığında, Rivasol uygulaması bitkinin dayanıklılık kapasitesini artırarak biyolojik mücadeleyi daha etkin kılar.

• Kimyasal ilaçlara duyulan ihtiyaç azalır, kalıntısız ve ihracata uygun ürün elde edilir.

Çiftçi İçin Avantaj

Rivasol’un toprak sağlığını güçlendiren etkisi, biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği alan çiftçilere çift yönlü avantaj sağlar:

1. Destek ödemelerinden yararlanma (faturalı organik girdi kullanımı).

2. Verim ve kalite artışıyla pazar avantajı elde etme.

Planlama ve Uygulama Zamanlaması: Hasat Öncesi & Zararlı Dönemleri

Biyolojik ve biyoteknik mücadelede başarının anahtarı, doğru zamanda doğru uygulamayı yapmaktır. Kimyasal ilaçların aksine bu yöntemler önleyici niteliktedir ve zararlı popülasyonu artmadan devreye girmelidir.

Zararlı Dönemlerine Göre Uygulama

• Feromon Tuzakları: Zararlıların ergin dönemine girmesinden önce yerleştirilmelidir. Örneğin bağ alanlarında salkım güvesi uçuşu başlamadan 7–10 gün önce tuzakların kurulması gerekir.

• Yapışkan Tuzaklar: Zararlı yoğunluğu düşükken asıl faydayı sağlar. Beyazsinek, trips ve yaprak bitlerinin yoğunlaşmasından önce sera ve açık alana asılmalıdır.

• Mikrobiyal Ajanlar (Bt, Trichoderma): Zararlının erken larva döneminde uygulanmalıdır. Geç dönemde etkinliği azalır.

• Doğal Düşman Böcekler: Zararlı popülasyonu düşükken salınmalı, böylece dengeyi baştan kurarak zararlının çoğalmasını engeller.

Hasat Öncesi Güvenlik

• Biyolojik ve biyoteknik mücadelede en büyük avantajlardan biri, kalıntı bırakmamasıdır.

• Bu nedenle hasat öncesi güvenlik süresi (PHI) genellikle gerekmez.

• Özellikle ihracata gidecek ürünlerde bu yöntemler, kalıntı riski taşımadan güvenli üretim sağlar.

Örtü Altı ve Açık Alan Farklılıkları

• Örtü Altı (Sera): Zararlı popülasyonu hızlı artar; tuzak ve doğal düşmanlar daha sık uygulanmalıdır.

• Açık Alan: İklim koşulları daha belirleyicidir. Rüzgâr, yağış ve sıcaklık dalgalanmaları uygulama sıklığını etkiler.

Planlama İçin Öneriler

• Zararlı popülasyonunu düzenli takip edin (haftalık kontrol).

• Zararlı görülmeden önce önleyici tuzak ve mikrobiyal uygulamalar yapın.

• Organik gübre (ör. Rivasol) ile kök ve yaprak direncini artırarak zararlı baskısını düşürün.

Başvuru Süreci ve Duyurular: Kimler Nasıl Başvurur?

2025 biyolojik ve biyoteknik mücadele desteğinden yararlanmak isteyen çiftçilerin, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın belirlediği usul ve esaslara uygun şekilde başvuru yapmaları gerekir. Destek ödemeleri yalnızca kayıtlı üretim ve belgeli uygulamalar için geçerlidir.

Kimler Başvurabilir?

• Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS)’ne kayıtlı olan tüm üreticiler.

• Örtü altı (sera, plastik tünel vb.) üretim yapan çiftçiler.

• Açık alanda meyve, sebze, bağ veya tarla ürünü yetiştiren çiftçiler.

• Destek kapsamında kullanılan biyolojik veya biyoteknik ürünleri faturalı olarak temin eden üreticiler.

Başvuru Süreci

1. Ürün Alımı: Feromon tuzak, yapışkan trap, mikrobiyal preparat veya doğal düşman uygulamaları faturalı olarak satın alınır.

2. Başvuru: İl/ilçe tarım müdürlüklerine başvuru formu ile müracaat edilir.

3. Belgeler: Faturalar, ÇKS belgesi ve uygulama yapılan alanın beyanı ibraz edilir.

4. Kontrol: Bakanlık personeli tarafından yerinde kontroller yapılabilir.

5. Ödeme: Başvurusu onaylanan çiftçilere ödemeler Ziraat Bankası üzerinden dekar bazlı olarak yapılır.

Duyurular

• Destek miktarları ve başvuru tarihleri her yıl sezon öncesinde Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından açıklanır.

• Çiftçilerin resmi duyuruları takip etmesi ve son başvuru tarihlerini kaçırmaması gerekir.

• Güncel bilgilere Bakanlığın web sitesi ve il/ilçe müdürlükleri üzerinden ulaşılabilir.

Çiftçi İçin Önemli Noktalar

• Destek yalnızca ruhsatlı ve onaylı biyolojik/biyoteknik ürünler için geçerlidir.

• Organik gübreler (örneğin Rivasol) desteğe doğrudan dahil olmasa da faturalı alındığında diğer desteklerle birlikte değerlendirilebilir.

• Başvuruların eksiksiz yapılması ve belgelerin tam sunulması ödemelerin hızla alınmasını sağlar.

Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)

Biyolojik mücadele desteği 2025’te kimlere veriliyor?

2025 yılında biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği, ÇKS’ye kayıtlı tüm çiftçilere veriliyor. Hem örtü altı (sera, tünel) hem de açık alan üreticileri bu destekten yararlanabiliyor. Başvuru için kullanılan ürünlerin (feromon tuzak, yapışkan trap, mikrobiyal preparat vb.) faturalı olması ve Tarım Bakanlığı tarafından onaylı ürünler arasından seçilmesi şarttır.

Feromon tuzakları ve doğal düşmanlar hangi zararlılara karşı etkili?

Feromon tuzakları özellikle Akdeniz meyve sineği, elma iç kurdu, bağ salkım güvesi gibi zararlılara karşı etkilidir. Sarı yapışkan tuzaklar ise beyazsinek, yaprak biti ve trips kontrolünde yaygın olarak kullanılır. Doğal düşmanlardan Encarsia formosa beyazsinekleri, Aphidius colemani yaprak bitlerini, Orius spp. ise tripsleri baskı altında tutar.

Rivasol ürünleri ile biyolojik mücadele entegrasyonu nasıl yapılır?

Rivasol Sıvı Solucan Gübresi, biyolojik ve biyoteknik mücadeleyi doğrudan destekler. İçeriğindeki humik–fulvik asitler ve yararlı mikroorganizmalar, bitkinin bağışıklık sistemini güçlendirir ve kök çevresinde patojen baskısını azaltır. Feromon tuzaklar ve doğal düşmanlarla birlikte kullanıldığında, kimyasal ilaç ihtiyacı düşer, ürün kalıntısız ve ihracata uygun hale gelir.

Tablo 1: 2025 Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Destek Şartları

Tablo 2: Zararlılar ve Uygulanabilir Biyoteknik/Biyolojik Çözümler

Solucan Gübresi Satın Al

Solucan Gübresi Nasıl Kullanılır?

Solucan Gübresi Kullananlar

Sıvı Solucan Gübresi Kullanım Şekli

Katı Solucan Gübresi Kullanım Şekli

Hangi Solucan Gübresi

Solucan Gübresinin Bilinmesi Gereken Faydaları

Solucan Gübresinin Kimyasal Gübreden Farkı

Katı Solucan Gübresinin Faydaları

Sıvı Solucan Gübresinin Faydaları

Sıvı Solucan Gübresinin Avantajları